Cześć! Dobrze Was widzieć! Hi there! Good to see you!
Podobnie, jak polski, język Brytyjczyków posiada charakterystyczne przysłowia. Przedstawiciele tego narodu naturalnie wplatają je w codzienne rozmowy, nie myśląc nawet o tym, że używają konkretnie przysłów.
Ze względu na to, że właśnie przysłowia stanowią element prostej komunikacji, przygotowaliśmy dla Was kilka podstawowych przykładów z ekwiwalentami w języku polskim oraz krótkim wytłumaczeniem ich znaczenia. Rzućcie okiem!
Where there’s a will, there’s a way. – Gdzie jest wola, tam też jest sposób.
Przysłowie to posiada wiele mu podobnych ekwiwalentów w języku polskim, chociażby „Dla chcącego, nic trudnego”. Podkreśla ono, kluczowość szczerej woli zrealizowania celu lub rozwiązania danego problemu.
Do not make a mountain out of an anthill. – Nie rób z igły widły.
Gdy przesadzamy w języku polskim, to robimy z igły widły. Natomiast wyolbrzymianie w języku angielskim skłania nas do zamieniania mrowiska w górę.
Always put your best foot forward. – Pokazać swoją najlepszą stronę.
Każdy z nas stara się w relacjach publicznych wyjść jak najlepiej. Chcemy zaprezentować się od tej lepszej strony. Brytyjczycy jednak wolą pokazać swoją najlepszą … stopę.
Two wrongs don’t make a right. – Nie odpłaca się pięknym za nadobne. Nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe.
Przysłowie to wyznacza ważną normę społeczną. Fakt, że ktoś wyrządził nam krzywdę, nie uprawnia nas do zachowywania się w podobny sposób i nie usprawiedliwia zemsty. Nasze zasady postępowania nie mogą ulec zmianie, tylko dlatego, że ktoś inny się do nich nie stosuje.
Hope for the best but prepare for the worst. – Miej nadzieję na najlepsze, ale przygotuj się na najgorsze.
Niestety nie istnieje w języku polskim ekwiwalentne przysłowie, a jedynie dosłowne tłumaczenie, które wskazuje nam, że mimo optymistycznego nastawienia powinniśmy mieć przygotowany plan B.
When in Rome, do as the Romans do. – Kiedy wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one.
Przysłowie to mówi nam, że kiedy znajdujemy się w nowym, obcym otoczeniu należy zwrócić uwagę na panujące tam obyczaje i zasady, aby się do nich dostosować. Dopasowanie nie powinno jednak oznaczać porzucenia wyznawanych przez siebie wartości, a wyrażenie szacunku. W języku polskim powinniśmy zachowywać się jak wrony, natomiast w angielskim, jak Rzymianie. Sami zdecydujcie, która opcja Wam się bardziej podoba.
Better late than never. – Lepiej późno niż wcale.
Powiedzenie to odnosi się do różnych sytuacji, w których zwlekamy z wykonaniem konkretnego zobowiązania, ale pod koniec wyznaczonego nam terminu decydujemy się je zrealizować. Nie mniej jednak późny efekt jest lepszy niż jego brak.
Easy come, easy go. – Łatwo przyszło, łatwo poszło.
Przysłowie to odnosi się najczęściej do sytuacji, w której osiągnęliśmy coś niewielkim wysiłkiem, aby po pewnym czasie z łatwością to stracić. Nie wzbudza to jednak w nas żadnych silnych emocji.
Beggars can’t be choosers. – Jak się nie ma, co się lubi, to się lubi, co się ma.
Dosłownie oznacza to, że żebracy nie mogą wybierać, czyli decydować o tym, co do nich przynależy. Odnosi się to do sytuacji, kiedy nie możemy czegoś osiągnąć lub dostać, lecz musimy zadowolić się tym, co mamy.
Keep your friends close and your enemies closer. – Trzymaj przyjaciół blisko a wrogów jeszcze bliżej.
Cytat ten pochodzi z książki Sun Tzu, stratega żyjącego około dwóch i pół tysiąca lat temu, który sugeruje, że skuteczną obronę przed wrogiem osiąga się przez utrzymywanie z nim bliskich kontaktów. Pozwala to kontrolować ruchy przeciwnika, utrzymując iluzję przyjacielskich relacji.
All good things must come to an end. – Wszystko, co dobre, szybko się kończy.
Jest to bardzo popularne przysłowie, zarówno w Polsce, jak i Wielkiej Brytanii. Wypowiadamy je najczęściej, gdy sprawiające nam radość wydarzenie dobiega końca.
Practise makes perfect. – Praktyka czyni mistrza.
Przysłowie to kryje się również w powiedzeniach: „Nic nie spada nam z nieba”, „Na wszystko trzeba zapracować”. Wszyscy znamy te zdania, nie raz powtarzane przez rodziców. Często myślimy o tych, którym się po prostu poszczęściło, zapominając, że to ciężka i systematyczna praca czyni nas mistrzów w danej dziedzinie.
There’s no place like home. – Nie ma jak w domu.
Dom kojarzy nam się z ciepłem, miłością i bezpieczeństwem. Szczególnie mocno odczuwamy to, kiedy po dłuższym czasie wracamy w rodzinne strony. Zarówno Polacy, jak i Brytyjczycy doceniają czas spędzonych w przytulnych czterech ścianach.
God helps those who help themselves. – Bóg pomaga tym, którzy sami sobie pomagają.
To przysłowie również stanowi barierę tłumaczeniową, ponieważ w języku polskim nie posiadamy podobnie funkcjonalnego powiedzenie. Co ono jednak oznacza? Zdarza się, że domagamy się pomocy od Boga lub innej siły wyższej zapominając, że to od nas wiele zależy. Wyraża ono podobną myśl co stwierdzenie „szczęście sprzyja śmiałym”, podkreślając, że los uśmiecha się do tych, którzy potrafią wziąć życie w swoje ręce.
You can’t judge a book by its cover. – Nie ocenia się książki po okładce.
Jest to chyba jedno z najbardziej rozpowszechnionych przysłów. Przestrzega przed wydawaniem powierzchownych ocen. W stosunku do ludzi często odnosi się to do patrzenia na innych przez pryzmat ich wyglądu.
Two heads are better than one. – Co dwie głowy to nie jedna.
Prawda wyrażona w tym powiedzeniu nie wydaje się szczególnie odkrywcza. Mimo to często sprawdza się w życiu codziennym. Zdarza się, że nowa osoba jest w stanie spojrzeć na problem z dystansem i w efekcie znaleźć jeszcze lepsze rozwiązanie.
Mimo że przysłowia wydają nam się banalne, bardzo często stanowią dosyć trudny do przetłumaczenia komponent tekstu, z którym mierzy się niejeden znawca przekładu. Przysłów nie należy tłumaczyć dosłownie, ponieważ na dane powiedzenie bardzo często wpływa kultura, region, tradycja oraz historia. Z tego powodu przekładanie ich słowo po słowie na inny język często powoduje zatracenie sensu. Zamiast tego powinniśmy wytężyć nasze zdolności poszukiwawcze i odnaleźć funkcjonalne odpowiedniki przysłów, które bardzo często brzmią inaczej, ale niosą ze sobą to samo lub podobne przesłanie.
Postarajcie się w najbliższym czasie wykorzystać w waszych anglojęzycznych ćwiczeniach językowych lub rozmowach, kilka opisanych przez nas przysłów. Wierzymy, że zaskoczycie wszystkich członków rodziny, mówiąc: There’s no place like home za każdym razem, gdy wrócicie zmęczeni po pracy.
W celu dalszego rozwoju językowego zapraszamy do współpracy z Mind Your English!
U nas practise makes perfect – zawsze!
Stay tuned!
Touch of lexis:
Proverb – Przysłowie
Early to bed and early to rise makes a man healthy, wealthy and wise; The early bird catches the worm – Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje!
Anthill – Mrowisko
Beggar – Żebrak
Enemy – Wróg
